พระสังกัจจายน์พิมพ์เล็กกรุวัดพระแท่นดงรัง จ.กาญจนบุรี
โดย ปิยะวัต อุมะวิภาต
ปรับปรุงล่าสุดเมื่อ 28 พ.ย. 2555.
พระสังกัจจายน์เนื้อดินเผากรุวัดพระแท่นดงรัง อ.ท่ามะกา จ.กาญจนบุรี องค์นี้เป็นพระพิมพ์เล็กที่หายากสุดๆ ขึ้นจากกรุนับจำนวนองค์ได้ ขนาด 2.5 x 3.5 ซม. พุทธศิลป์เป็นพระเนื้อดินเผาสมัยอยุธยายุคกลางถึงต้น เนื้อละเอียด ซึ่งน่าจะเป็นพระอยุธยาฝากกรุมากกว่าเป็นพระในกรุดั้งเดิม ซึ่งตามประวัติของวัดพระแท่นดงรังแล้ว สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นพร้อมพระแท่นฯในตอนปลายของสมัยอยุธยา ต่อมาเสียหายจากการเกิดศึกสงครามกับพม่า จึงกลายเป็นวัดร้าง และได้รับการปฏิสังขรณ์ฟื้นฟูขึ้นใหม่ในยุค รัชกาลที่ 1 ถึง 2 ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ระหว่างที่มีการฟื้นฟูนั้นทางการน่าจะได้ทำการรวบรวมพระเครื่องและโบราณวัตถุของวัดต่างๆในอยุธยาที่เกิดความเสียหายจากสงครามมาบรรจุไว้ในเจดีย์รายของวัดพระแท่นดงรัง ซึ่งจะเห็นได้จากพระที่แตกกรุออกมาเมื่อสมัย 40-50 ปีที่แล้วตามคำบอกเล่าของคนเก่าแก่ในพื้นที่ที่มีความชำนาญในพระกรุนี้ว่ามีพระจำนวนมากหลายพิมพ์และหลายเนื้อปะปนกันในกรุ ส่วนใหญ่เป็นเนื้อดินเผามีทั้งเนื้อหยาบและละเอียด เช่นพระสังกัจจายน์องค์ที่นำเสนอนี้ จะมีเนื้อที่ละเอียดต่างจากพิมพ์ใหญ่ที่มีเนื้อหยาบซึ่งน่าจะเป็นพระคนละยุคสมัยกัน สภาพของพระสวย ผิวเดิมๆยังมีให้เห็นสามารถพิจารณาความแท้ได้ด้วยตาเปล่า พุทธคุณสุดยอดชนิดครอบจักรวาลที่มีในพระกรุอายุเกิน 400 ปี ทั้งคงกระพัน แคล้วคลาด เมตตามหานิยมและที่สำคัญที่สุดคือ ด้านโชคลาภ ชนิดที่กล่าวกันว่า "บูชากูแล้วไม่จน".......รับประกันแท้ตลอดชีวิตครับองค์นี้.........